قبل از آنکه با گمرک های ایران آشنا شویم ابتدا لازم می دانیم توضیحاتی مختصر و مفید در مورد گمرک و علت تشکیل آن ارائه دهیم. گمرک به مرجع و یا سازمانی گفته می شود که وظیفه دارد تعرفه و جریان کالا از داخل به خارج و برعکس را تحت کنترل خود در آورد و بر آن نظارت مستقیم داشته باشد.
در گذشته به گمرکات تنها از دیدگاه مالی نگاه می شد و این سازمان به عنوان سازمانی که تنها وظیفه دارد تعرفه های ورود و خروج کالا را دریافت کند فعالیت می کرد، اما امروزه عملکرد این سازمان به صورت گسترده ای تغییر پیدا کرده و این مرجع قادر است در سه حوزه مالیات، تسهیل تجارت و ورود و خروج کالا و همچنین امنیت خدمات مناسبی را ارائه دهد.
اهمیت آشنایی با گمرک های ایران ما را بر آن داشت تا نوشتاری در حوزه معرفی گمرک های داخلی کشور فراهم کرده و در اختیار علاقه مندان به این حوزه قرار دهیم. امیدواریم که این متن بتواند راهنمایی بسیار شایسته و کاملی را در اختیار این گروه قرار دهد تا بتوانند بهتر به امور گمرکی بپردازند.
گمرک زنجان
یکی از گمرک های ایران گمرک زنجان است. این گمرک نیز با فعالیت های خوبی که در طی این مدت داشته جایگاه خوبی را از آن خود کرده است. امور مسافری و صادرات و واردات کالا هم به صورت قطعی و هم به صورت موقت توسط گمرک این شهر انجام می شود. در ضمن یک واحد قضایی نیز برای بررسی امور قاچاق کالا در گمرک این استان مستقر است.
برای آنکه بتوان کالاهای گمرک زنجان را ترخیص کرد باید مراحلی که این گمرک تعیین کرده است طی شود. ابتدا باید حقوق گمرکی و مالیات کالا بر اساس بخش نامه ای که از قبل تنظیم شده است مشخص گردد.
در قدم بعدی ارائه قبض انبار نیز لازم به نظر می رسد. در ضمن دقت داشته باشید که برای دریافت قبض انبار باید سند واگذار کالا از فروشنده به خریدار موجود باشد. از دیگر مدارک لازم برای ترخیص کالا بیمه نامه، پیش فاکتور، کارت بازرگانی، پرداخت هزینه ها و گرفتن مجوزهای لازم می باشد.
گمرک اردبیل
گمرک اردبیل نیز از دیگر گمرک های ایران به شمار می رود. این استان در شمال غرب ایران واقع بوده و شامل دو گمرک می شود؛ گمرک اردبیل و بیله سوار.
در گمرک اردبیل امور مربوط به صادرات و واردات کالا هم به صورت موقت و هم به صورت قطعی صورت می گیرد و در گمرک بیله سوار علاوه بر صادرات و واردات کالا، قسمت هایی نیز در نظر گرفته شده است که امور مربوط به مرزنشیان را انجام می دهد.
گمرک سیرجان
یکی از گمرک های ایران گمرک سیرجان است. سیرجان در استان کرمان و در قسمت جنوب غربی این استان واقع شده است. از آنجایی که این شهر از جمله شهرهای صنعتی کشور به شمار می رود و تاثیر خوبی بر اقتصاد کشور دارد به همین دلیل گمرک فعال موجود در سیرجان از مهم ترین گمرک های ایران به شمار می رود.
گمرک سیرجان در سال ۱۳۷۰ ساخته و فعالیت خود را شروع کرده و هم در حوزه صادرات و هم در حوزه واردات کالا خدمات ارزنده ای را ارائه می کند. یکی از فعالیت های اختصاصی که در این گمرک انجام می شود صادرات پسته است.
گمرک استان قزوین
از دیگر گمرک های ایران گمرک استان قزوین است. چندین شهرک صنعتی در شهر قزوین وجود داشته و در گمرک این شهر، واردات و صادرات کالا به صورت قطعی در حال فعالیت است.
توجه داشته باشید که برای ترخیص کالا از گمرک این شهر ارائه کردن کارت بازرگانی لازم و ضروی به نظر می رسد. ارائه این مدرک از جمله مهم ترین مدارک مورد نیاز به شمار می رود.
گمرک شهید رجایی بندرعباس
یکی دیگر از گمرک های ایران گمرک شهید رجایی بندرعباس است. از این گمرک به صورت سالانه ۱۰۰ میلیون تن بار جا به جا می شود و در دو حوزه تبادل کالا به صورت هوایی و دریایی به خوبی فعالیت می کند. وجود اسکله هایی که کشتی های بزرگ می توانند به راحتی در آن پهلو بگیرند از جمله مشخصات و ویژگی های بارز این گمرک به شمار می رود؛ با این امکان تخلیه بار بسیار راحت تر شده است. در این گمرک تجهیزات بروزی وجود دارد و انجام امور مربوط به ورود و خروج کالا را ساده تر کرده است.
گمرک خراسان رضوی
از دیگر گمرک های ایران گمرک خراسان رضوی است. این استان ۵ گمرک دارد؛ گمرک مشهد، گمرک لطف آباد، گمرک باجگیران، گمرک منطقه ویژه سرخس و گمرک دوغارون. از آنجایی که تردد و رفت و آمد تجار به این شهر زیاد است گمرک مشهد توانسته در حوزه واردات قطعی و موقت خدمات خوبی را ارائه دهد.
در گمرک باجیگران و بازارچه باجگیران، ترانزیت های خارجی مبدا و مقصد صورت می گیرد. یک واحد قضایی مستقل نیز در این گمرک مستقر بوده و در صورتی که نیاز باشد عملیات لازمه انجام می شود. در ضمن توجه داشته باشید که صادرات و واردات قطعی نیز شرایط خاص خود را در این گمرک دارد.
گمرک دوغارون نیز یک واحد قضایی مستقل دارد و صادرات و واردات قطعی موقت کالا نیز در این گمرک انجام می گیرد.
در گمرک لطف آباد نیز برخی امور مربوط به مسافرین و مرزنشیان صورت می پذیرد.
در گمرک سرخس که نام آن زیاد شنیده می شود امور صادرات و وادارت قعطی و همچنین وادارت موقت نیز صورت گرفته و برای ترانزیت های خارجی شرایط خاص در نظر گرفته شده است.
گمرک مهران
گمرک مهران نیز که در مقایسه با سایر گمرکات موجود در کشور کمترین فاصله را با کشور عراق دارد از دیگر گمرک های ایران به شمار می رود. این گمرک نیز توانسته فعالیت قابل ملاحظه ای را در حوزه بین الملل از خود نشان دهد. به علت مرزی بودن این شهر گمرک مهران یکی از مهم ترین گمرکات کشور است و از خصوصیات بارز آن می توان به وجود امنیت بالا در آن اشاره کرد.
گمرک استان خراسان جنوبی
گمرک خراسان جنوبی نیز از دیگر گمرک های ایران به شمار رفته و ۵ گمرک دارد؛ بیرجند، یزدان و بازارچه اقتصادی، گمرک میل ۷۵، میل ۷۳و بازارچه دو کوهانه.
استان خراسان جنوبی در حوزه تولید زعفران و پنبه فعالیت های بسیار خوبی از خود نشان داده و از این جهت جزء شهرهای رتبه یک کشور مسحوب می شود.
گمرک استان اصفهان
گمرک استان اصفهان نیز از دیگر گمرک های ایران است و سه گمرک در این شهر در حال فعالیت می باشد؛ گمرک اصفهان، فولاد مبارکه و ذوب آهن.
این استان در حوزه ذوب آهن و تولید فولاد در حال فعالیت است و توانسته کارهای شایان توجهی را در این حیطه انجام شود. از گمرک فولاد مبارکه به عنوان یکی از ۴ گمرک برتر در ایران یاد می کنند. این گمرک توانسته در واردات و صادرات قطعی ،عملکرد قابل توجهی را از خود نشان دهد.
گمرک فرودگاه بین المللی امام خمینی
گمرک فرودگاه بین المللی امام خمینی از دیگر گمرک های ایران به شمار می رود. این گمرک در فرودگاه امام خمینی تهران واقع بوده و در فاصله نزدیکی نسبت به فرودگاه مهرآباد قرار گرفته است. این نزدیکی، موقعیت بسیار خوبی برای فعالیت های این گمرک فراهم کرده است.
گمرک استان مرکزی
از دیگر گمرک های ایران گمرک استان مرکزی است. در اراک که مرکز استان مرکزی است ۲۰ واحد تولیدی وجود دارد که در حوزه صنعت فعالیت میکنند و قادرند به خوبی کالاهایی که مورد نیاز کشورمان است را تامین نمایند. نام گمرک این شهر را می توان در لیست مهم ترین گمرک های ایران مشاهده کرد. دو گمرک اراک و ساوه در حوزه صادرات و واردات هم به صورت قطعی و هم به صورت موقت فعالیت میکنند.
برای آنکه بتوان کالاها را از گمرک این شهر ترخیص کرد باید مدارکی که برای این موضوع نیاز است را آماده کرد. در ضمن تمام تعرفه ها باید بر طبق تعرفه های گمرک پرداخت شود تا ترخیص کالا صورت گیرد.
گمرک استان فارس
از دیگر گمرک های ایران گمرک استان فارس است. گمرک استان فارس نیز در قالب سه گمرک لار، شیراز و لامرد فعالیت کرده و گمرک شیراز یک منطقه ویژه را شامل می شود. گمرک لار در امور مربوط به امور مسافرین و صادرات قطعی کالا و گمرک لامرد نیز در امور مسافری فعالیت می کند.
گمرک استان کردستان
از گمرک استان کردستان نیز می توان به عنوان یکی از گمرک های ایران صحبت کرد. این استان در غرب ایران قرار گرفته و به دلیل موقعیت اقتصادی خوبی که دارد توانسته در حوزه صادرات و واردات کالا نیز به خوبی ظاهر شود.
در این استان ۴ گمرک وجود دارد؛ سنندج، بانه، بازارچه سیرانبند و باشماق.
گمرک خرمشهر
از دیگر گمرک های ایران گمرک خرمشهر است. این گمرک در حوزه ترخیص کالا به خوبی فعالیت کرده و موقعیت و شرایط اقتصادی قابل ملاحظه ای را در این شهر فراهم کرده است. بندر خرمشهر با قرار دادن تخفیف در اختیار بازرگانان و تجار فرصت خوبی برای افزایش سود این گروه فراهم کرده و مزیت های منطقه آزاد تجاری و صنعتی را در اختیار آنها قرار داده است. این گمرک یکی از بهترین گمرک های فعال در کشور در حوزه ترخیص لوازم خانگی به شمار می رود.