ترکیه از همسایگان ایران و یکی از کشورهای استراتژیک در اروپا و آسیا به شمار می رود. طبق تحقیقات به عمل آمده نیز می توان اثبات نمود که ایران بخش قابل توجهی از مبادلات تجاری خود را با کشور ترکیه انجام می دهد.
حمل بار از ترکیه مسئله ای است که در همین راستا برای تجار و حتی مسافران ایرانی مطرح می گردد. علاوه بر شرایط و قوانین خاصی که در زمینه حمل بار از ترکیه وجود دارد باید به مشکلاتی هم که در چند سال اخیر گریبانگیر تجار و مسافران ایرانی شده است اشاره نماییم. با ما همراه باشید تا در یک نگاه کلی به شرایط و مشکلات حمل بار از ترکیه بپردازیم.
روش های حمل بار از ترکیه
ایران و ترکیه از طریق هوا و خشکی می توانند با یکدیگر روابط تجاری و اقتصادی داشته باشند. این روش ها محدود به هواپیماها، ترانزیت ها و مسیرهای ریلی است. مسافران ایرانی که می خواهند از فرودگاه های ترکیه به سمت ایران پرواز کنند و همچنین تجار ایرانی که قصد دارند تا بارهای تجاری را از این کشور به سمت ایران ارسال نمایند باید شرایط و قوانین این کشور را رعایت کنند؛ به عنوان مثال مسافران ایرانی در سفرهای هوایی می توانند ۳۰ کیلوگرم بار و در سفرهای زمینی به میزان ۴۰ کیلوگرم بار را حمل کنند.
البته همین میزان بار هم با شرایط و قوانین دیگری محدود شده است! در این خصوص می توان به محدودیت بار در سفرهای زمینی اشاره کرد که نباید بیش از ۸۰ دلار ارزش مادی داشته باشد.
این روش پرهزینه و در عین حال بسیار سریع است به نحوی که در اغلب موارد در کمتر از یک روز صورت می گیرد. در مواردی که نیاز به اسباب کشی دارید و در صورتی که میزان بار بیش از ۱۵۰۰ کیلوگرم است انتخاب این روش نسبت به سایر روش های حمل بار از ترکیه هوشمندانه تر خواهد بود.
فرودگاه اَسَن بوغا در آنکارا، فرودگاه آنتالیا، فرودگاه بین‌المللی عدنان مِندرس در ازمیر، فرودگاه شاکیرپاشا آدانا در شهر آدانا، فرودگاه دالامان در شهری به همین نام و فرودگاه اوگوزلی در شهر غازی عینتاب برای حمل هوایی بار مناسب هستند.
کانتینرهایی که در شرکت های حمل بار در ترکیه ثبت شده اند برای این اقدامات بکار گرفته می شوند. هزینه حمل بار زمینی در مقایسه با هزینه حمل بار هوایی از ترکیه کمتر است اما مدت زمان ارسال کالا به مقصد هم بیشتر خواهد بود. به همین علت اصولا در کمترین میزان ممکن چیزی در حدود ۵ روز طول می کشد تا حمل بار از ترکیه به مقصد ایران به طور کامل صورت گیرد؛ اگر هم از روش گروپاژ استفاده کنید تقریبا ۷ الی ۱۰ روز زمان می برد. انعطاف پذیری بالا در حمل کالا، امکان حمل بدون بسته بندی و امکان جمع آوری بارها به صورت هفتگی که باعث کاهش هزینه ارسال بار از ترکیه به ایران می گردد از مهمترین مزایای حمل بار زمینی است.
حمل بار ریلی از ترکیه
حمل ریلی با سرعت کمتری صورت می گیرد به نحوی که ممکن است تا دو هفته نیز به طول بیانجامد. در اینجا هم با همان شرایط و قوانین کلی حمل بار از ترکیه مواجه هستیم به نحوی که بار مسافران نباید بیش از ۸۰ دلار باشد در این صورت مشمول پرداخت عوارض و حقوق مربوط به گمرک می شود و اینکه باید حمل این بارها توسط تجار و شرکت های باربری صورت گیرد.
مشکلات حمل بار از ترکیه
اکنون که با روش ها و شرایط کلی حمل بار از ترکیه آشنا شدید بهتر است تا مشکلات مربوط به این مقوله را هم مرور کنیم. این موارد عبارتند از:
- عدول از پروتکل های وضع شده بین راه‌آهن ایران و ترکیه
- عدم احتساب واگن های ایرانی به عنوان واگن خصوصی
- عدم امکان پیگیری و رصد واگن های ایرانی پس از ورود به خاک ترکیه
- ضعف های موجود در روابط خارجی بین ایران و ترکیه
- ایجاد شرایط غیررقابتی برای تجار و فعالان این بخش
- اولویت ندادن راه آهن به فعالان بخش خصوصی
عدول از پروتکل های وضع شده بین راه آهن ایران و ترکیه
در این خصوص باید به رفتار سلیقه ای نماینده شرکت راه آهن ترکیه یا همان MFA اشاره کرد. پروتکل های زیادی میان هر دو کشور ایران و ترکیه امضا شده است تا در روابط تجاری و فعالیت های اقتصادی خود رعایت کنند اما متاسفانه کشور ترکیه در بسیاری از موارد از قوانین و شرایط مندرج در این پروتکل ها عدول کرده و همین مسئله باعث شده است تا تجار ایرانی با مشکلات زیادی همراه شوند و بسیاری از مسافران ایرانی که قصد حمل بار از ترکیه به سمت ایران را دارند نتوانند از مزایای پروتکل ها بهره مند شوند.
عدم احتساب واگن های ایرانی به عنوان واگن خصوصی
امروزه کشورها در خاک کشورهای دیگر دست به تاسیس شرکت های خصوصی می زنند. واگن های خصوصی هم چیزی شبیه به همین مقوله است اما متاسفانه دولت ترکیه واگن های ایرانی را هرچند که دارای شرایط واگن های خصوصی باشند به عنوان واگن خصوصی نمی شناسد. بهتر است بدانید که واگن های خصوصی از تخفیف های قابل توجهی برخوردار هستند و یک فضای کاملا رقابتی دارند اما متاسفانه این مزیت از واگن های ایرانی حذف شده است.
عدم امکان پیگیری و رصد واگن های ایرانی پس از ورود به خاک ترکیه
پیگیری کردن بارهایی که به یک کشور وارد شده اند یکی از اصلی ترین بخش های امنیت ارسال کالا به سایر کشورهاست. البته این مسئله به صورت دقیق در زمره مشکلات حمل بار از ترکیه قرار ندارد بلکه در مجموعه مشکلات و دردسرهای حمل بار به ترکیه مطرح می شود اما در کاهش میزان اعتماد مسافران و واحدهای خصوصی برای حمل بار موثر است. این مسئله باعث شده است تا ورود و خروج بار از کشور ترکیه با تاخیرهای زیادی همراه باشد.
ضعف های موجود در روابط خارجی بین ایران و ترکیه
متاسفانه ضعف روابط دیپلماتیک بر فعالیت های تجاری میان ایران و ترکیه هم سایه افکنده و این مسئله صرفا به ضرر تجار ایرانی تمام شده است. حقوق نابرابری میان تجار ایرانی و ترکیه وضع شده است و بسیاری از تجار ایرانی مجبور هستند تا در مقابل شرکت ها و تجار ترکی از منافع خود بگذرند. تاکنون بارها شاهد عقب نشینی تجار ایرانی در زمینه تجارت و مبادلات اقتصادی در مقابل تجار سایر کشورها بوده ایم.
ایجاد شرایط غیررقابتی برای تجار و فعالان این بخش
متاسفانه همه شرایط فوق دست به دست هم دیگر داده اند تا یک شرایط غیررقابتی برای تجار ایرانی به وجود آید. رقابت اصلی ترین عامل پیشرفت یک تاجر به حساب می آید که باید در شرایط برابر صورت گیرد اما متاسفانه این شرایط برای تجار ایرانی فراهم نیست و همین مسئله باعث شده است تا شرایط غیررقابتی بسیار زیادی در زمینه حمل بار از ترکیه وجود داشته باشد.
در این خصوص می توان به تخصیص شرایط ویژه برای برخی شرکت های حمل بار اشاره کرد که باعث می شود تا سایر شرکت ها که اغلب آن ها ایرانی هم هستند بدون مزایا به فعالیت خود ادامه دهند.
اولویت ندادن راه آهن به فعالان بخش خصوصی
مسئله آخر که باید در این مطلب به آن اشاره کنیم اولویت ندادن راه آهن به فعالان بخش خصوصی است. در همه کشور وجود فعالان بخش خصوصی برای ایجاد یک فضای رقابتی و افزایش مزایا و کیفیت کار از اهمیت زیادی برخوردار است اما متاسفانه حتی واحدهای خصوصی هم از درصد قابل توجهی از این مزایا محروم هستند و نمی توانند به معنای واقعی کلمه در قالب یک واحد خصوصی فعالیت کنند.
حتی نحوه پاسخ گویی به آن ها و رسیدگی به مشکلات هم به قدری کند پیش می رود که نمی تواند مسائل تجار را حل نماید. با همه این مشکلات است که ارسال کالا از ایران به سمت ترکیه و بالعکس صورت می گیرد و در بسیاری از موارد حتی اسباب عدم رضایت مشتریان و تجار ایرانی را به دنبال دارد.
