امروزه در صنایع مختلف شاهد به وجود آمدن کنوانسیون ها و قراردادهای مختلفی هستیم. هر یک از این کنوانسیون ها و قراردادها مربوط به حوزه خاصی بوده و باعث می شود تا کشورها تحت یک چارچوب و قانون مشترک اقدام به فعالیت در صنایع مختلف کنند. در این بین یکی از انواع کنوانسیون هایی که در حوزه ترانزیت حمل و نقل کالا شاهد آن هستیم، کنوانسیون CMR است.
شاید برای شما این سوال بسیار مهم مطرح شود که این قرارداد چیست و چه ویژگی دارد. به منظور پاسخ به این سوال بسیار مهم در این مطلب قصد داریم تا شما را با تاریخچه این کنوانسیون آشنا کرده و در رابطه با آن اطلاعات جامع و کاملی را ارائه دهیم. پس با ما همراه باشید تا به بررسی این قرارداد بسیار مهم بپردازیم.
تاریخچه کنوانسیون CMR
پیش از آن که بخواهیم در رابطه با کنوانسیون CMR صحبت کرده و در رابطه با آن اطلاعات مختلفی را به شما ارائه دهیم، لازم است تا نگاهی به تاریخچه این قرارداد بیاندازیم. در همین راستا باید به این نکته اشاره کنیم که کنوانسیون CMR یک قرارداد مربوط به حوزه حمل و نقل بین المللی جاده ای کالا است. این قرارداد که در طبقه بندی پیمان های سازمان ملل قرار می گیرد، در سال ۱۹۵۶ در ژنو و در کشور سوئیس منعقد شد.
در این قرارداد شاهد مشخص کردن قوانین مختلفی در حوزه ترانزیت کالا و حمل و نقل هستیم. پس از آن که در سال ۱۹۵۶ این کنوانسیون به صورت رسمی ایجاد شد، برخی از کشورها در ذیل آن قرار گرفتند. بر اساس اطلاعات منتشر شده در حال حاضر نزدیک به ۵۰ کشور عضو این پیمان شده و از ویژگی ها بهره مند می شوند.
اهمیت کنوانسیون CMR
پس از بررسی تاریخچه قرارداد CMR، اگر بخواهیم در رابطه با اهمیت کنوانسیون CMR صحبت کنیم باید گفت که در این قرارداد شاهد مشخص شدن روابط بین فرستنده، حمل کننده اولیه، هم کننده بعدی، گیرنده و… هستیم.
در واقع کل این قرارداد بر این اساس که چرخه حمل و نقل و ترانزیت کالا به صورت شفاف مشخص شده و همین موضوع به مدیریت سیستم های توزیع و حمل و نقل کمک می کند. یکی از مهم ترین نکاتی که باید به آن توجه داشته باشید این است که کنوانسیون CMR باعث می شود تا مسئولیت هریک از اعضا در زنجیره حمل و نقل بین المللی جاده ای مشخص شود.
همچنین در صورت بروز مشکل و خسارت به کالا، میزان مسئولیت حمل کنندگان نیز تعیین می شود. این موضوع باعث می شود تا شرکت ها بیمه بتوانند به شکل ساده تر و موثرتر حمل کنندگان کالا را بیمه کرده و در صورت بروز مشکل برای ترانزیت و حمل و نقل کالا بتوانند به راحتی به شرکت های حمل کننده خدمات ارائه دهند.
وضعیت ایران در کنوانسیون CMR
با وجود این که تعداد کشورهایی که عضو کنوانسیون CMR هستند آن چنان زیاد نیست، با این حال کشور ما یکی از کشورهایی است که عضو این قرارداد بوده و به آن ملحق شده است.
نکته مهم این است که بر اساس قوانین کنوانسیون CMR اگر یکی از کشورهای مبدا و یا مقصد ترانزیت و حمل و نقل کالا به این کنوانسیون ملحق شده باشد، می تواند از مقررات و مزایای آن بهره مند شود و از آن جایی که کشور ما نیز در چارچوب حمل و نقل کالا از این کنوانسیون استفاده می کند، همین موضوع باعث شده تا با شفافیت بیشتری شاهد ترانزیت و حمل و نقل کالا از کشور ایران به سایر نقاط دنیا باشیم.
اطلاعات مشخص شده در کنوانسیون CMR
یکی از سوالات بسیار مهمی که همواره مطرح می شود این است که پس از عضویت یک کشور در کنوانسیون CMR، به منظور ترانزیت و حمل و نقل کالا لازم است تا چه اطلاعاتی مشخص شده و به صورت شفاف ثبت شود؟
در همین راستا باید گفت که اطلاعاتی مانند نام و نشانی فرستنده کالا، نام و نشانی گیرنده کالا، تاریخ و محل دریافت کالا، وزن کالا، شرح ماهیت کالا، نوع بسته بندی، تعداد بسته ها، علائم مخصوص، دستورات ضروری برای تشریفات گمرکی و… از مهم ترین اطلاعاتی است که لازم است تا به صورت کامل به ثبت رسیده و به منظور ترانزیت کالا و حمل و نقل آن این اطلاعات مشخص شود.
آینده کنوانسیون CMR
به دلیل افزایش اهمیت کنوانسیون CMR انتظار می رود تا در آینده ای نه چندان دور کشورهای بیشتری عضو این قرارداد شده و از مزایای آن بهره مند شوند. البته همان طوری که اشاره کردیم در صورتی که یک کشور عضو کنوانسیون CMR باشد، فارغ از آن که کشور مبدا و یا مقصد هم عضو این کنوانسیون باشد، کشور عضو CMR می تواند از قوانین و مقررات آن استفاده کند. با این حال انتظار می رود که در آینده شاهد اضافه شدن کشورهای بیشتری به این قرارداد و کنوانسیون بین المللی در حوزه ترانزیت و حمل و نقل کالا باشیم.
